این روزها استفاده از گوشی‌های هوشمند برای کودکان و نوجوانان امری بسیار طبیعی است و هرکدام از آن‌ها از آن برای هدف متفاوتی استفاده می‌کنند؛ بعضی از آن‌ها ساعت‌ها با دوستانشان در ارتباط هستند، بعضی دیگر با بازی‌های متنوع وقتشان را می‌گذرانند و بعضی دیگر هم از اینترنت برای یادگیری بیشتر استفاده می‌کنند. کاربرد‌های مفید فناوری و گوشی‌های هوشمند، موضوعی است که جای بحث ندارد اما استفاده‌ی مداوم از این گوشی‌ها مضرات زیادی هم برای آن‌ها دارد. در ادامه به مضرات گوشی هوشمند برای کودکان اشاره می‌کنیم.
مضرات گوشی هوشمند برای کودکان
درست است که گوشی‌های هوشمند، کودکان را سرگرم می‌کند و درنتیجه والدین می‌توانند وقت آزاد بیشتری برای خود ایجاد کنند اما مطمئن باشید اگر این استفاده، افراطی شود، می‌تواند تبعات منفی برای کودکان به همراه داشته باشد. مضرات گوشی هوشمند برای کودکان و تأثیرات منفی استفاده‌ی مداوم از آن، شامل موارد زیر است.
کاهش تمرکز و توجه
استفاده‌ی طولانی‌مدت از گوشی‌های هوشمند باعث حواس‌پرتی و بروز اختلالاتی در تمرکز کودکان می‌شود. کودکانی که بیشتر وقت خود را با گوشی‌های هوشمند می‌گذرانند، تمرکز کافی ندارند و سطح توجه در آن‌ها پایین است. در نتیجه با اختلالات یادگیری مواجه می‌شوند و ممکن است در تحصیل هم با مشکل روبه‌رو شوند.
ناتوانی در تعاملات اجتماعی
مضرات گوشی هوشمند برای کودکان و تأثیرات منفی آن بر مهارت‌های اجتماعی به مرور زمان نمودار می‌شود؛ زمانی که کودک ارتباط خود با زندگی واقعی را قطع کرده و تمام وقت او صرف تعامل با گوشی هوشمند می‌شود. کودکانی که با محیط زندگی خودشان ارتباط برقرار نمی‌کنند و با افراد حاضر در این محیط تعامل ندارند، تلاش می‌کنند پاسخ همه‌ی نیازهای اجتماعی خودشان را در فضای مجازی پیدا کنند.
مثلا وقتی کودکی یک مرحله از بازی در گوشی را با موفقیت پشت سرمی‌گذارد، تشویق می‌شود و امتیاز و عنوان‌های ویژه‌ای می‌گیرد که به او حس اعتمادبه‌نفس و احترام می‌دهد. بااین‌حال کودکان خیلی متوجه نمی‌شوند که عناوین فضای مجازی، اهمیتی در زندگی واقعی ندارند. کودکان مهارت‌هایی مانند رفتار محترمانه، رفتار محبت‌آمیز، مشارکت و ارتباط، را در فضاهای واقعی کسب کنند و نقش والدین در این زمینه بسیار مهم است.
ایجاد احساسات ناسالم
برای کودکانی که نمی‌توانند تفاوت بین عناصر واقعی و خیالی را درک کنند، انجام یک بازی ترسناک می‌تواند نتایج ناخوشایندی به همراه داشته باشد؛ ترس از تنهایی، کابوس دیدن و ترس از تنها رفتن به سرویس بهداشتی.
همچنین یک بازی خشونت‌آمیز می‌تواند این کودکان را به کودکانی پرخاشگر تبدیل کند. والدین باید بازی‌هایی با محتوای مناسب برای کودکان فراهم کنند تا از ایجاد احساسات ناسالم در آن‌ها جلوگیری کنند.
صدمات جسمانی
مضرات گوشی هوشمند برای کودکان فقط به ایجاد اختلالات شناختی و روانی محدود نیست و تاثیرات منفی جسمانی هم دارد. تماشای بیش از حد صفحه‌ی گوشی و نشستن طولانی‌مدت در حالت اشتباه، می‌تواند باعث بروز بعضی از مشکلات جسمانی در ناحیه بینایی، ناحیه گردن و سیستم اسکلتی-عضلانی شود.
از سوی دیگر، کودکان برای رشد بهتر عضلاتشان به بعضی از فعالیت‌های جسمانی مانند دویدن، پیاده‌روی و پریدن نیاز دارند. معمولا کودکانی که با گوشی‌های هوشمند سرگرم هستند زیاد به فعالیت نمی‌پردازند در نتیجه، یکی دیگر از مضرات گوشی‌های هوشمند، جلوگیری از رشد جسمانی مطلوب است. به علاوه‌ی اینکه ممکن است آن‌ها را دچار اضافه وزن کند.
اثر منفی بر کیفیت خواب
یکی دیگر از مضرات گوشی‌های هوشمند برای کودکان بروز اختلالات خواب به ویژه کاهش زمان و کیفیت خواب در کودکان است. یکی از دلایل اهمیت این موضوع، تأثیر منفی آن بر سلامتی کودکان و دیگر فعالیت‌های روزمره‌ی آن‌ها مانند تحصیل است. زمان خواب مشخص، مسأله‌ی مهمی است که والدین باید به بهترین وجهی نظم آن را حفظ کنند.
آزار اینترنتی و خطرات امنیتی
کودکان نه فقط از روی کنجکاوی وارد فضای مجازی می‌شوند بلکه برای بعضی از کارکردهای دلخواه آن‌ها، اتصال به اینترنت لازم است. بازی‌های آنلاین و شبکه‌های اجتماعی می‌توانند شرایطی را فراهم کنند که کودکان در معرض اذیت و آزار قرار بگیرند. بعضی افراد با اهداف نادرستی در فضای مجازی حضور دارند. ممکن است این افراد برای سوء‌‌استفاده یا کلاهبرداری با کودکان ارتباط برقرار کنند. برای نمونه افراد کلاهبردار می‌خواهند از سادگی کودکان سوء استفاده کنند و اطلاعات شخصی کودک یا خانواده‌ی او را به دست آورند.
اگرچه فناوری برای بچه‌ها می‌تواند نقش یک نجات‌دهنده را به‌خصوص در زمان‌های اضطراری که آن‌ها باید با والدین خود تماس برقرار کنند، بازی کند اما نظارت والدین بر کار آن‌ها یکی از ضروریات است.
در مدارس به کودکان آموزش داده می‌شود که در شرایط اضطراری با چه شماره‌هایی تماس بگیرند. شما می‌توانید شماره‌های آمبولانس و خدمات آتش‌نشانی را به لیست تماس آن‌ها اضافه کنید.
کلام پایانی
تکنولوژی چه برای کودکان و چه برای بزرگسالان، جنبه‌های مثبت و منفی فراوانی دارد. اینکه از این فناوری‌های جدید بهره ببریم یا متضرر شویم، کاملا به نحوه‌ی استفاده‌ی ما از این ابزارها بستگی دارد. کودکان هم از این قاعده مستثنی نیستند. اگر تحت نظارت والدین به تکنولوژی و ابزارهای مرتبط با آن دسترسی داشته باشند، می‌توانند از مزایای متعدد آن بهره‌مند شود و از آسیب‌های آن در امان بمانند. با کنترل کودکان می‌توانید ضرر گوشی‌های هوشمند را در رشد و پرورش آن‌ها به حداقل برسانید.
