یکی از کارهای مهمی که باید پیش از نوشتن کتاب، انجام دهیم ایجاد طرح کلی کتاب است. طرح کلی کتاب پایه و اساس یک فرآیند نوشتاری سازمان یافته است و می‌تواند به عنوان نقشه راه کتاب شما، مورد استفاده قرار گیرد.
نوشتن کتاب همیشه برای همه نویسندگان، از نویسندگان آماتور گرفته تا نویسندگان حرفه‌ای چالش برانگیز بوده است. شما به‌عنوان یک نویسنده می‌دانید مجموعه‌ای از کلمات که به‌طوردقیق یک فکر یا مفهوم را منتقل می‌کنند، چقدر دشوار است اما به احتمال زیاد نمی‌دانید چگونه ساختار یا طرح کلی کتاب را به روش صحیح ترسیم کنید.
ما در این مقاله سعی داریم، نحوه ایجاد طرح کلی کتاب را که به شما در شروع و پایان نگارش کتاب کمک می‌کند، تشریح کنیم. در اینجا همه آنچه باید در مورد طرح کلی کتاب بدانید آمده است:
طرح کلی کتاب چیست؟
طرح کلی کتاب یک سند ساختارمند است و اطلاعاتی را که نوشته شما شامل آن می‌شود، برنامه‌ریزی و طبقه‌بندی می‌کند. این چهارچوب یا اسکلت کتاب شما است و در هنگام نوشتن به عنوان نقشه راه مورد استفاده قرار می‌گیرد. طرح کلی کتاب شما به عنوان یک دستور کار یا نقشه راه، شامل نکات اصلی یا رویدادهایی است که در کتاب خود در مورد آنها خواهید نوشت.
همه ما برای رسیدن به مکانی نو، از نقشه (یا GPS) استفاده می‌کنیم و مطمئناً، اگر بخواهیم خانه‌ای بسازیم، نیز حتما از طرح اولیه بهره می‌گیریم. در فوتبال نیز، این مربی است که برنامهٔ بازی را تنظیم می‌کند. کشیدن طرح کلی، کار را آسان‌تر و گاهی آن را شدنی‌تر می‌سازد. نوشتن یک طرح کلی کتاب، برای شما همین کار را می‌کند، این یک راهنما است که می‌توانید براساس آن نوشتن کتاب خود را دنبال کنید.
طرح کلی کتاب در اصل برای کتاب‌های داستانی و غیر داستانی یکسان است، اما قالب کلی و سبک آن در ژانر متفاوت است. یک رمان داستانی شامل جنبه‌های مهم قصه‌گویی مانند ساختار، طرح، صحنه‌ها و شخصیت‌ها خواهد بود. یک کتاب غیر داستانی شامل جنبه‌های اطلاعاتی مهمی مانند خوشه‌های موضوعی، مفاهیم و معماری اطلاعات خواهد بود.
آیا بدون نگارش طرح کلی کتاب نمی‌توان کتاب نوشت؟
بدون یک طرح کلی، اتمام کتاب شما بسیار بیشتر طول می‌کشد و ممکن است کیفیت کتاب و تجربه خواننده را مختل کند، ممکن است نیازی به طرح کلی کتاب نداشته باشید اما مطمئناً انجام این کار به شما کمک می‌کند سریع‌تر و با کیفیت بهتر بنویسید.
طرح کلی کتاب را به‌عنوان «برنامه نویسنده» در نظر بگیرید. هنگامی که نقشه راه یک رمان یا کتاب را ترسیم می‌کنید، در حال ایجاد یک طرح یا نقشه برای محتویات کتاب خود هستید.
آیا نوشتن بدون طرح کلی کتاب دشوارتر است؟
بسیاری از نویسندگان موفق می‌دانند که نباید قدرت طرح کلی کتاب را دست کم بگیرند. این کار نه فقط به نوشتن یک کتاب سازمان یافته کمک می‌کند، بلکه به مبارزه با سدّ نویسنده نیز کمک می‌کند.
طرح کلی کتاب هنگام نوشتن تغییر می‌کند و توسعه می‌یابد و در واقع یک راه واحد برای طرح یک کتاب وجود ندارد اما بی شک الگوها و مدل‌هایی برای استفاده وجود دارد، اما هر طرح کلی متفاوت است.
مزیت‌های نوشتن طرح کلی کتاب
بزرگ‌ترین مزیت یادگیری نحوه نوشتن طرح کلی کتاب این است که طرح کلی کتاب می‌تواند به شما در شروع و پایان کتاب کمک کند. این کار می‌تواند روند کاری شما را (با سرخوردگی کمتری در طول روند نوشتن شما) ساده‌تر و واضح‌تر کند.
در اینجا برخی از مزایای طرح کلی کتاب شما آمده است:
- سریع‌تر می‌نویسید
با داشتن یک طرح کلی کتاب، شما دقیقاً می‌دانید که در آینده باید در مورد چه چیزی بنویسید و بر سندرم صفحه خالی غلبه می‌کنید. با داشتن یک طرح کلی، صفحه خالی آنقدر هم دلهره‌آور نیست. وقتی برای دست بردن به قلم، پشت میز می‌نشینید، یک طرح کلی دارید که بر اساس آن شروع می‌کنید.
- جلوگیری از سدّ نویسنده
باز هم داشتن یک طرح کلی می‌تواند به شما در حذف بلاک یا سدّ نویسنده کمک کند، زیرا طرح کلی کتاب خود را باز می‌کنید و در آنجا قطعه بعدی را برای شروع نوشتن پی خواهید گرفت.
- کار را نیمه‌کاره رها نمی‌کنید
اگر در حال نوشتن یک کتاب هستید، بدون شک با نبرد نوشتن و ماندن در بین راه آشنا هستید. با یک طرح کلی دقیق، این امر آسان‌تر می‌شود.
نوشتن یک رمان داستانی بدون طرح کلی کمی قابل قبول‌تر است، زیرا بیشتر یک فرایند خلاقانه است؛ اما شما هنوز باید از نقاط شروع و پایان کتاب خود برای جلوگیری از گرفتاری و غرق شدن ایده‌ای داشته باشید، به‌خصوص اگر برای اولین بار است که می‌نویسید.
چگونه طرح کلی کتاب را بنویسیم؟
هیچ روش درستی برای طرح کلی کتاب وجود ندارد. آنچه برای شما مفید است، ممکن است برای نویسنده دیگری مفید نباشد و برعکس. برای تدوین طرح کلی و شروع به نوشتن کتاب، لزوماً نباید از قوانین سختگیرانه‌ای پیروی کنید؛ اما طرح کلی کتاب شما باید اصول اولیه را داشته باشد.
بسیار خوب است که با یک ساختار آزاد شروع کنید و هرچه جلوتر می‌روید، طرح خود را توسعه دهید.
مراحل زیر را برای نوشتن طرح کلی کتاب دنبال کنید:
۱-با یک ایده تک خطی شروع کنید
با یک ایده تک خطی شروع کنید. یک جمله بنویسید تا ایده «تصویر بزرگ» کتاب خود را خلاصه کنید. اگرچه به نظر آسان می‌رسد اما خلاصه کردن کل کتاب در یک جمله می‌تواند شما را مجبور کند، موارد اضافی را حذف کنید و به ذهن خود سازمان بدهید.
۲ – با سؤالات W5 طوفان فکری راه بیندازید
هر چه در مغزتان می‌گذرد، بیرون بریزید. طوفان یا بارش فکری اجزای اصلی ایده کتاب شما را بیرون می‌ریزد. نقشه ذهنی یا نقشه دایره‌ای (حبابی) یک روش محبوب برای این مرحله است. با کشیدن یک دایره در مرکز ورق (معمولاً با شماره فصل و/یا عنوان) شروع کنید و سپس سؤالات (چه کسی، چه چیزی، چه زمانی، چرا، کجا و چگونه) را در دایره‌های جداگانه از خودتان بپرسید.
- پیش از هر چیز، وقتی طرح کلی خود را شروع می‌کنید، با پرسیدن سؤالات چرا و چگونه شروع کنید:
- مفهوم، موضوع یا ایده چیست؟
- کجا؟ این مفهوم، موضوع یا ایده در کجا کاربرد دارد؟ شاید این یک رویداد یا یک موقعیت زمینه‌ای باشد.
- چرا؟ چرا این موضوع اهمیت دارد؟
- این نوشته برای چه کسانی مناسب است یا چه کسانی درگیر آن می‌شوند؟
- چه زمانی؟ آیا مفهومی از زمان وجود دارد؟
- چگونه؟ در صورت امکان، از خود بپرسید که چگونه این اتفاق می‌افتد؟
با کار کردن روی طرح کلی کتاب خود، پرسیدن و پاسخ دادن به این سؤالات اساسی، احتمالاً متوجه خواهید شد که در حال ساخت نوشته‌ای هستید که تقریباً به طور جادویی توسعه و رشد می‌کند. آن را امتحان کنید.
مهم‌ترین سؤالات برای طرح یک کتاب، اگر شما غیرداستانی می‌نویسید، پرسیدن این سؤالات ضروری است.
- چه اطلاعاتی را می‌خواهید در کتاب خود به اشتراک بگذارید؟
- خواننده شما کیست: مبتدی، متوسط، پیشرفته؟
- چرا خواننده شما می‌خواهد اطلاعات کتاب شما را بداند؟
- خواننده شما با خواندن کتاب چه چیزی می‌خواهد بیاموزد؟
- اگر داستان می‌نویسید هم این سؤالات می‌توانند به شما کمک کند.
- اگر آنتاگونیست من این کار را انجام دهد، قهرمان داستان من چگونه واکنش نشان می‌دهد؟
- چگونه می‌توانم قهرمان داستان خود را از آن اغتشاش خارج کنم؟
از عبارت «اگر؟» در سناریوهای مختلف استفاده کنید.
اگر دوست دارید با تولید محتوای متنی بیشتر آشنا شوید، اینجا کلیک کنید.
مرحله ۳ – جزئیات را تکمیل کنید
جزئیات اساسی را دقیق‌تر بیان کنید.
اکنون که پیش فرض ایده کتاب خود را دارید و این فرصت را پیدا کرده‌اید که همه ایده‌های خود را مورد بررسی قرار دهید، وقت آن است که با ویژگی‌های خاص سازماندهی کنید.
نکات اصلی کتاب خود را سازماندهی کنید و جزئیات خاصی را که باید در هر نقطه خواننده شما لمس کند، به آن اضافه کنید.
اکنون شما به یک پیش طرح، یا طرح کلی کتاب مجهز شده‌اید و آماده هستید تا اولین گام‌ها را برای نوشتن بردارید. این برنامه به شما کمک می‌کند تا گام به گام تا پایان نوشتن کتاب، پیش بروید و موفق باشید.
برای دانلود قالب رایگان طرح کلی کتاب اینجا را کلیک کنید.
منبع: selfpublish
4 پاسخ
من همیشه با نت برداشتن کتاب ، مشکل داشتم و نمی دونم چه بخش هایی از کتاب رو باید نت بردارم . بگونه ای که از تمام کتاب نت بر می‌داشتم. سوال من از شما اینه که چند درصد از صفحه ی کتاب یا تمام کتاب باید نت برداری بشه یا لازمه ی نت برداری است ؟ آیا تمام نوشته های یک صفحه ی کتاب باید نت برداری بشه ؟؟
لطفا راهنمایی کنید یا مقاله‌ای در این رابطه بنویسید.
ممنون
ممنون دوست عزیز از پرسشی که مطرح کردید
حتما در این مورد هم مطلب تهیه خواهیم کرد.
باسپاس از همراهی شما.
مدتها بود ایده نوشتن کتاب داشتم و این پست برای من کاربردی و مفید بوده زیبا جان. سپاسگزارم.
سلام سمیه عزیز
خوشحالم که مفید بوده. پیروز باشید.